ChatGPT hangi yapay zeka? Yapay zekada hangi program kullanılır?

Excel ve Yapay Zekâ’yı birlikte öğrenin! Vidoport’ta Excel + AI eğitimleriyle gerçek iş senaryolarında hızlanın, sertifika alın: https://vidoport.com

ChatGPT, OpenAI’ın büyük dil modeli (LLM) tabanlı yapay zekâ asistanıdır. “En iyi” AI tek bir araç değildir; kullanım amacınıza göre (metin, görsel, veri analizi, kodlama) farklı modeller/programlar öne çıkar.

ChatGPT hangi yapay zekâ?

Kısa açıklama: ChatGPT; metin üretme, özetleme, çeviri, formül/kod yazma gibi işlemleri büyük dil modeli mimarisiyle yapan, sohbet arayüzlü bir yapay zekâdır.

1. Model ailesi: GPT serisi (LLM) — doğal dil anlama ve üretiminde uzmanlaşmıştır.
2. Kabiliyetler: Metin üretimi, tablo/formül açıklama, kod önerisi, yazım-dil düzeltme, prompt tabanlı iş akışları.
3. Kullanım alanları: Müşteri yanıtları, içerik yazımı, Excel formülleri, veri özetleri, eğitim ve danışmanlık.

Avantajlar

• Doğal dilde güçlü anlama/üretim
• Çok amaçlı kullanım (yazı, kod, formül)
• Eklenti/araç entegrasyonlarıyla genişleyebilme

Dezavantajlar

• Gerçek-zamanlı/veritabanı dışı bilgilerde hatalı çıkarım riski
• Alan-özeline uyarlama (prompt/ayar) gerektirir
• Gizlilik ve kaynak gösterimi için ek süreçler isteyebilir

Yapay zekâda hangi program kullanılır?

Kısa açıklama: “Program” seçimi ihtiyaca göre değişir. Aşağıda en yaygın kategoriler ve doğru seçim adımları yer alıyor.

1. Metin & Ofis işleri (LLM): ChatGPT, Claude, Gemini
2. Görsel üretim/düzenleme (GenAI): Midjourney, DALL·E, Stable Diffusion
3. Veri analizi/BI: ChatGPT (veri çözümleyici), Power BI + Copilot, Excel + AI
4. Kodlama-asistanı: GitHub Copilot, ChatGPT (Code), Replit AI
5. Konuşma/çağrı merkezleri: Speech-to-Text + LLM tabanlı agent’lar
6. Belge otomasyonu/RPA: Power Automate, Make, Zapier + LLM

Seçim Adımları

1. Amacı netleştirin (metin mi, görsel mi, veri mi?).
2. Veri gizliliği/uyumluluğu gereksinimlerini belirleyin.
3. Bütçe ve kullanıcı sayısını planlayın.
4. Deneme → POC → Üretim akışı kurun.
5. Eğitim ve güvenlik politikalarını standartlaştırın.

Avantajlar

• İhtiyaca özel doğru araç → yüksek verim
• Modüler kurulum ve hızlı POC
• Maliyet/performans optimize edilebilir

Dezavantajlar

• Araç çokluğu → karar yorgunluğu
• Entegrasyon ve yönetişim ihtiyacı
• Ekip içi eğitim şart

“Yapay zeka uygulamasının adı ne?”

Kısa açıklama: “Yapay zekâ uygulaması” tek bir isim değildir; kategoriye göre farklı uygulamalar vardır. En bilinen örnekler:

1. Sohbet/Asistan: ChatGPT, Claude, Gemini
2. Kurumsal ofis entegrasyonu: Microsoft Copilot (M365), Google Duet/Copilot
3. Görsel üretim: Midjourney, DALL·E, Stable Diffusion WebUI
4. Ses/konuşma: Whisper, Azure/OpenAI TTS, ElevenLabs
5. RPA + AI: Power Automate + LLM, UiPath + GenAI

Avantajlar

• Amaca yönelik zengin ekosistem
• API/entegrasyon seçenekleri geniş
• Hızlı ölçeklenme imkânı

Dezavantajlar

• Lisans ve kullanım sınırlamaları
• Versiyon farkları/öğrenme eğrisi
• Kurumsal denetim süreçleri gerekebilir

ChatGPT’den daha iyi yapay zeka hangisi?

Kısa açıklama: “Daha iyi” görecelidir. Karşılaştırmayı kriterlere göre yapın: görev türü, doğruluk, hız, maliyet, entegrasyon, güvenlik.

1. Metin kalitesi & akıl yürütme: Bazı testlerde farklı modeller öne çıkabilir; ancak işiniz (teknik yazı, hukuk, Excel formülü, uzun bağlam) sonucu değiştirir.
2. Kurum ihtiyacı: M365 kullanıyorsanız Copilot entegrasyonu iş verimini artırabilir; geliştirici ekipler GitHub Copilot/Code LLM’leriyle hızlanır.
3. Görsel üretim: Sanatsal/grafik ihtiyaçta Midjourney sıklıkla öne çıkar; kurumsal uyarlama gerekirse DALL·E/SD türevleri tercih edilir.
4. Maliyet & sınırlar: Yoğun kullanımda token/saniye maliyeti önemli fark yaratır.

Karşılaştırma Adımları

1. Kullanım senaryolarını yazın (örn. “Excel formülü açıklama”, “kurumsal e-posta”).
2. 2–3 modeli aynı promptla test edin.
3. Çıktıları ölçün (doğruluk, hız, düzenlenme ihtiyacı).
4. Güvenlik/uyumluluk uyuşmazlığı var mı bakın.
5. Pilot kullanıcılarla 2 hafta A/B deneyin.

Avantajlar

• Veriyle karar → doğru araç seçimi
• Gereksiz lisans maliyetleri azalır
• Ekip kabulü artar

Dezavantajlar

• Kıyas süreci zaman alır
• Bazı metrikler öznel olabilir
• Model güncellemeleri sonucu değiştirebilir

Excel + AI: Pratik iş akışları (Örnek Senaryolar)

1. Satış verisi temizleme: Excel’de veri türlerini düzelt → Benzersiz/Filtre ile ayıkla → ChatGPT’ye kuralları açıklat → Tek tıkta dönüşüm adımlarını şablonlaştır.
2. Formül asistanı: “Şu tabloya bölgesel KDV kuralı uygula” → EĞER/ÇOKEĞER/SUMIFS için formül + açıklama al → Türkçe/İngilizce ayırıcıya göre düzelt.
3. Raporlama & özet: Pivot + ÖZETÖLÇÜT ile ana metrikleri çıkar → ChatGPT’ye “yönetici özeti” yazdır → Görsel öneri/başlık/CTA üret.
4. Otomasyon: Make/Zapier ile Excel dosyası → e-posta raporu → Slack/Teams bildirim akışı.

Avantajlar

• Zaman kazancı ve hatanın azalması
• Standart rapor kalitesi
• Yeni başlayanlar için öğrenme hızlanır

Dezavantajlar

• Yanlış prompt yanlış çıktı üretir
• Verinin gizliliği için ek önlem gerekir
• Model sürümlerine bağımlılık oluşabilir

Sık Sorulan Sorular (SSS)

ChatGPT hangi yapay zekâdır?
ChatGPT, OpenAI tarafından geliştirilen büyük dil modeli (LLM) tabanlı bir yapay zekâdır. İnsan dilini anlamak ve üretmek üzere eğitildiği için yazı yazma, özetleme, kod oluşturma veya Excel formülleri hazırlama gibi görevlerde kullanılabilir.

ChatGPT dışında hangi yapay zekâ programları vardır?
ChatGPT, en bilinen yapay zekâlardan biridir; ancak tek seçenek değildir. Claude (Anthropic), Gemini (Google), GitHub Copilot (kodlama için), Midjourney veya DALL·E (görsel üretimi için) gibi farklı ihtiyaçlara hitap eden güçlü alternatifler mevcuttur.

Yapay zekâ uygulamalarının adları neden farklıdır?
Çünkü her yapay zekâ farklı bir alana odaklanır. Örneğin ChatGPT daha çok metin bazlı işlerde güçlüdür, Midjourney görsel üretimi için tasarlanmıştır. Bu nedenle kullanıcıların ihtiyacına göre en uygun uygulama seçilir.

Peki, hangi yapay zekâ daha iyidir?
“En iyi” yapay zekâ sabit değildir, kullanım amacına göre değişir. Eğer işiniz içerik üretmekse ChatGPT veya Claude işinizi kolaylaştırır; tasarımla uğraşıyorsanız Midjourney öne çıkar; kurumsal ofis kullanımlarında Microsoft Copilot avantajlı olabilir.

ChatGPT’den daha iyi bir yapay zekâ var mı?
Bazı alanlarda evet. Örneğin görsel tasarımda ChatGPT’den daha iyi olan Midjourney vardır; uzun metinler üzerinde bağlam korumada Claude daha başarılı olabilir. Ancak genel amaçlı bir asistan için hâlâ en güçlü ve erişilebilir çözümlerden biri ChatGPT’dir.

Kurumlar için en uygun yapay zekâ hangisi olur?
Kurumsal ihtiyaçlarda genellikle mevcut yazılım ekosistemi belirleyici olur. Microsoft 365 kullanan kurumlarda Copilot öne çıkar, Google Workspace kullananlarda ise Gemini daha uygun olur. Bu nedenle kurumun yazılım altyapısına entegre olabilen yapay zekâ en mantıklı seçimdir.

Excel’de yapay zekâ nasıl kullanılır?
Excel’de yapay zekâ; formül yazımını kolaylaştırır, rapor özetleri çıkarır, veri temizleme işlemlerini hızlandırır. Örneğin ChatGPT’ye “Satış tablosunda 10.000 TL üstü olanlara %5 indirim uygula” dediğinizde size doğru formülü oluşturur.

Excel’de ChatGPT yerine farklı yapay zekâ kullanılır mı?
Evet. Microsoft’un Excel Copilot özelliği doğrudan Excel içine entegre çalışır. Bunun yanında ChatGPT gibi dış araçlar da API veya kopyala-yapıştır yöntemleriyle kullanılabilir. Tercih, kurumun lisans ve güvenlik politikasına göre değişir.

Özet

ChatGPT, OpenAI’ın LLM tabanlı sohbet asistanıdır; metin, kod ve Excel formüllerini üretir.
“En iyi” AI, amaca göre değişir: metin/LLM (ChatGPT, Claude), görsel (Midjourney, DALL·E), kod (GitHub Copilot), ofis entegrasyonu (M365 Copilot).
Seçim için adımlar: amacı tanımla, gizlilik/bütçeyi belirle, 2–3 modeli aynı promptla test et, POC → üretim akışı kur.
Excel + AI iş akışları: veri temizleme, formül asistanı, rapor özeti, otomasyon. Zaman kazandırır; gizlilik ve doğru prompt önemlidir.

Ömer Bağcı — Excel Eğitmeni, Yazar
30+ yıllık eğitim tecrübesiyle Türkiye’de binlerce kişiye Excel ve iş analitiği eğitimi verdim. Vidoport’ta Excel, Power BI ve “Excel + AI” eğitimleri hazırlıyorum; gerçek iş senaryolarına dayalı içerikler ve sertifikalar sunuyorum.

Vidoport Eğitimleri: https://vidoport.com
İleri Excel 365 kitabı & kurumsal eğitimler hakkında bilgi için iletişime geçebilirsiniz.

Son güncelleme: Ağustos 2025