Excel Formülleri- Arama ve Başvuru Formülleri

Arama ve Başvuru formülleri, Excel'de büyük veri kümeleri içinde belirli bilgileri bulmak, eşleştirmek ve ilgili verileri getirmek için kullanılan güçlü araçlardır. Bu formüller sayesinde, tablolarınız arasında dinamik bağlantılar kurabilir, veri analizi ve raporlama süreçlerinizi çok daha verimli hale getirebilirsiniz.

İşte en sık kullanılan Arama ve Başvuru formülleri ve örnek kullanımları:

1. DÜŞEYARA (VLOOKUP)

Açıklama: Belirtilen bir değeri bir tablonun ilk sütununda arar ve aynı satırdaki başka bir sütundan karşılık gelen bir değeri döndürür. En temel ve yaygın arama formüllerindendir.
Yapısı: =DÜŞEYARA(aranan_değer; tablo_dizisi; sütun_indis_sayısı; [aralık_bak])
- aranan_değer: Aramak istediğiniz değer (örneğin, bir ürün kodu veya personel numarası).
- tablo_dizisi: Aramanın yapılacağı ve sonucun getirileceği hücre aralığı (tablonuz). Aranan değerin bu aralığın ilk sütununda olması zorunludur.
- sütun_indis_sayısı: Sonucun getirileceği sütunun, tablo_dizisi içindeki sırası (1. sütun değil, tablonun başlangıcından itibaren).
- [aralık_bak]: Tam eşleşme için YANLIŞ (veya 0), yaklaşık eşleşme için DOĞRU (veya 1). Genellikle YANLIŞ kullanılır.

Örnek: Aşağıdaki tabloda, ürün koduna göre ürün adını bulmak istediğinizi varsayalım:

A	B	C
Ürün Kodu	Ürün Adı	Fiyat
PRD001	Klavye	150
PRD002	Fare	80
PRD003	Monitör	1200

Diyelim ki E1 hücresinde PRD002 yazıyor ve F1 hücresine bu ürünün adını getirmek istiyorsunuz. =DÜŞEYARA(E1;A:C;2;YANLIŞ)

Bu formül:

E1 hücresindeki değeri (PRD002) arar.
A:C (A'dan C'ye kadar tüm sütunlar) aralığının ilk sütununda (A sütunu) PRD002'yi bulur.
tablo_dizisinde (yani A:C aralığında) 2. sütun olan B sütunundaki karşılık gelen değeri (Fare) döndürür.
YANLIŞ argümanı sayesinde tam eşleşme arar.

2. XLOOKUP (ÇAPRAZARA)

Açıklama: DÜŞEYARA'nın çok daha esnek ve güçlü bir alternatifidir. Herhangi bir sütunda değer arayabilir ve herhangi bir sütundan sonuç döndürebilir, bu da DÜŞEYARA'nın sınırlamalarını ortadan kaldırır. Excel 365 ve 2021 kullanıcıları için şiddetle tavsiye edilir.
Yapısı: =ÇAPRAZARA(aranan_değer; arama_dizisi; döndürülecek_dizi; [eşleşme_bulunamadıysa]; [eşleşme_modu]; [arama_modu])
- aranan_değer: Aramak istediğiniz değer.
- arama_dizisi: aranan_değer'in bulunacağı tek boyutlu hücre aralığı (sütun veya satır). Aranan değerin tablonun belirli bir yerinde olması şartı yoktur.
- döndürülecek_dizi: Sonucun getirileceği tek boyutlu hücre aralığı.
- [eşleşme_bulunamadıysa]: İsteğe bağlı. Eşleşme bulunamazsa ne döndürüleceğini belirtir (örneğin, "Bulunamadı" metni).
- [eşleşme_modu]: İsteğe bağlı. Tam eşleşme (0), sonraki küçük öğe (-1), sonraki büyük öğe (1), joker karakter eşleşmesi (2). Varsayılan 0'dır (tam eşleşme).
- [arama_modu]: İsteğe bağlı. İlkten sona (1), sondan başa (-1), ikili arama (2 veya -2).
Örnek: Yukarıdaki tabloyu (A:C) kullanarak, E1'deki PRD002 ürün koduna göre ürün adını bulmak. =XLOOKUP(E1;A:A;B:B;"Bulunamadı";0)

Bu formül:
1. E1 hücresindeki değeri (PRD002) arar.
2. A:A (A sütunu) aralığında PRD002'yi bulur.
3. B:B (B sütunu) aralığından eşleşen satırdaki değeri (Fare) döndürür.
4. Eğer PRD002 bulunamazsa, "Bulunamadı" metnini gösterir.
5. 0 argümanı sayesinde tam eşleşme arar.

DÜŞEYARA ve XLOOKUP Karşılaştırması:

DÜŞEYARA, aranan değerin tablonun ilk sütununda olmasını zorunlu kılar. XLOOKUP bu sınırlamaya sahip değildir, arama_dizisi ve döndürülecek_dizi bağımsız seçilebilir.
DÜŞEYARA'da sütun indis sayısını manuel olarak girmek gerekir. XLOOKUP'ta döndürülecek diziyi doğrudan seçersiniz, bu daha hatasızdır.
ÇAPRAZARA, eşleşme bulunamazsa ne olacağını doğrudan belirleme seçeneği sunar ([eşleşme_bulunamadıysa]).
ÇAPRAZARAhem dikey hem de yatay arama yapabilir, YATAYARA'yı (HLOOKUP) gereksiz kılar.
ÇAPRAZARA, performansı ve esnekliği ile DÜŞEYARA'dan çok daha gelişmiştir.

Diğer Önemli Arama ve Başvuru Formülleri:

YATAYARA (HLOOKUP): DÜŞEYARA'nın yatay (satırlar bazında) versiyonudur. Belirtilen değeri bir tablonun ilk satırında arar ve aynı sütundaki başka bir satırdan karşılık gelen bir değeri döndürür.
İNDİS (INDEX) ve KAÇINCI (MATCH) kombinasyonu: XLOOKUP'tan önce DÜŞEYARA'nın sınırlamalarını aşmak için en çok kullanılan yöntemdi.
- KAÇINCI: Belirtilen bir değerin bir aralık içindeki göreceli konumunu döndürür.
- İNDİS: Bir aralık veya dizideki belirli bir satır ve sütundaki değeri döndürür.
- Bu ikilinin birleşimi, arama değerinin tablonun herhangi bir yerinde olmasına izin verir ve soldan sağa arama zorunluluğunu ortadan kaldırır.
ARA (LOOKUP): DÜŞEYARA ve YATAYARA'nın basitleştirilmiş bir versiyonudur. Genellikle sıralı listelerde kullanılır ve yaklaşık eşleşmeler için uygundur.
DOLAYLI (INDIRECT): Bir metin dizesini bir hücre başvurusu veya aralık olarak kullanır. Dinamik referanslar oluşturmak için çok güçlüdür.
KAYDIR (OFFSET): Belirli bir referans noktasından (hücre) başlayarak belirli sayıda satır ve sütun öteye gitmek suretiyle bir aralık döndürür. Dinamik aralıklar oluşturmak için kullanılabilir.

Bu formüllerin her birinin inceliklerini ve farklı senaryolarda nasıl kullanılacağını öğrenmek, Excel yetkinliğinizi önemli ölçüde artıracaktır. Vidoport.com, 1000'den fazla Excel videosu ile bu konularda derinlemesine bilgi edinmeniz için en iyi platformlardan biridir. DÜŞEYARA'dan XLOOKUP'a, İNDİS-KAÇINCI kombinasyonundan diğer tüm Arama ve Başvuru formüllerine kadar, Vidoport'un bu konudaki eğitimleri ile bilginizi pekiştirebilirsiniz.

Önerilen Videolar

1. Excel'de İNDİS ve KAÇINCI İşlevlerinin Kullanımı - Excel Arama ve Başvuru Formülleri

2. İndis ve Kaçıncı İşlevlerinin İç İçe Kullanımı - Excel Arama ve Başvuru Formülleri

3. Üyelerimizin Soruları: İndis, Kaçıncı, Düşeyara ve Eğerhata İşlevleri ile Fiyatları Görmek - Excel Arama ve Başvuru Formülleri

4. Excel'de YATAYARA İşlevi ile Yatay Verileri Aramak - Excel Arama ve Başvuru Formülleri

5. İndis ve Kaçıncı ile Aranan Değerin Alt Değerini Bulmak - Excel Arama ve Başvuru Formülleri

Excel Arama ve Başvuru Formüllerinin Açıklamaları

ÇAPRAZEŞLEŞTİR Formülü

Excel'de ÇAPRAZEŞLEŞTİR Formülü, Bir dizi veya hücre aralığındaki bir öğenin göreli konumunu bulmak amacıyla kullanılır.

ÇAPRAZARA Formülü

ÇAPRAZARA formülü, Excel'in en güçlü arama fonksiyonlarından biridir. DÜŞEYARA ve YATAYARA formüllerinin sınırlamalarını ortadan kaldırarak, herhangi bir yönde (sağa, sola, yukarı, aşağı) arama yapma ve çeşitli eşleşme türleri sunma esnekliği sağlar. Aradığınız bir değeri belirli bir aralıkta bulup, o değere karşılık gelen başka bir sütundaki (veya satırdaki) veriyi kolayca getirmenizi sağlar.

Önerilen Videolar

1. Excel Çaprazara İşlevinin Kullanımı - Excel ÇAPRAZARA Formülü Kullanımı

2. Çaprazara İşlevinin Gelişmiş Özelliklerini Kullanmak - Excel ÇAPRAZARA Formülü Kullanımı

3. Çapraz Ara Formülü İki Sayfa Arasında Kullanmak - Excel ÇAPRAZARA Formülü Kullanımı

4. Excel Çapraz Ara XLOOKUP Fonksiyonu ile En Son Değerler Nasıl Bulunur? - Excel ÇAPRAZARA Formülü Kullanımı

5. Çaprazara İşlevini Dizi Formülü Şeklinde Kullanmak - MAC Excel İçin Formüller ve Kullanımları

BENZERSİZ Formülü

BENZERSİZ (UNIQUE) formülü, belirlediğiniz bir aralıktaki veya dizideki yinelenen değerleri kaldırarak yalnızca benzersiz (tekil) değerleri listelemenizi sağlar. Bu formül sayesinde verilerinizdeki tekrarlardan arınmış, temiz bir liste elde edebilirsiniz.

Önerilen Videolar

1. Benzersiz İşlevi Nasıl Kullanılır? - MAC Excel İçin Formüller ve Kullanımları

2. Benzersiz Formül Kullanımı - MAC Excel İçin Formüller ve Kullanımları

3. Filtre, Benzersiz, EĞERSAY ve ETOPLA Formülleri ile Raporlama Yapmak - MAC Excel İçin Formüller ve Kullanımları

4. Filtre Benzersiz Formüller ile Otomatik Güncellenen Tablolar Oluşturmak - Excel 365 Özellikleri ve Formüllerinin Kullanımı

SIRALA Formülü

SIRALA (SORT) formülü, belirlediğiniz bir veri aralığını veya diziyi, istediğiniz sütunlara ve düzenlere göre dinamik olarak sıralamanızı sağlar. Bu bir dinamik dizi formülüdür, yani sonuçlar otomatik olarak bitişik hücrelere yayılır ve kaynak veriler değiştiğinde sıralanmış sonuçlar da anında güncellenir.

Önerilen Videolar

1. Sıralama İşlevinin Kullanımı 1 - Excel 365 Özellikleri ve Formüllerinin Kullanımı

2. Sıralama İşlevinin Kullanımı - MAC Excel İçin Formüller ve Kullanımları

3. Sıralama Formülü Kullanımı - MAC Excel İçin Formüller ve Kullanımları

4. Sıralama İşlevini Sütunlarda Kullanmak - Excel 365 Özellikleri ve Formüllerinin Kullanımı

SIRALAÖLÇÜT Formülü

Excel'de SIRALAÖLÇÜT Formülü, Bir aralık veya dizinin içeriğini, karşılık gelen bir aralık veya dizideki değerlere göre sıralamak amacıyla kullanılır.

SIRALI Formülü

Excel'de SIRALI Formülü, Seri şekilde rakam üretmek için kullanılır.

DÜŞEYARA Formülü

Excel'de DÜŞEYARA Formülü, Bir dizinin ilk sütununa bakar ve bir hücrenin değerini vermek için satır boyunca hareket eder. Excel kullanıcılarının en çok kullandığı formüllerin başında gelen DÜŞEYARA formülü, iki tablo arasındaki ortak alanlardan yararlanarak, bir tabloda olan, diğer tabloda olmayan verileri getirmek için kullanılır.

SIRALI Formülü

Excel'de SIRALI Formülü, Sıralı şekilde sayı üretmek amacıyla kullanılır. Excel'in 2021 ve 365 versiyonlarında kullanılır.

DEVRİK_DÖNÜŞÜM Formülü

Excel'de DEVRİK_DÖNÜŞÜM Formülü, Bir dizinin devrik dönüşümünü verir

SATIRSAY Formülü

Excel'de SATIRSAY Formülü, Bir başvurudaki satırların sayısını verir

SATIR Formülü

Excel'de SATIR Formülü, Bir başvurunun satır sayısını verir

KAYDIR Formülü

Excel'de KAYDIR Formülü, Verilen bir başvurudan, bir başvuru kaydırmayı verir

KAÇINCI Formülü

Excel'de KAÇINCI Formülü, Bir başvurudaki veya dizideki değerleri aramak için kullanılır.

ARA Formülü

Excel'de ARA Formülü, Bir vektördeki veya dizideki değerleri arar

DOLAYLI Formülü

Excel'de DOLAYLI Formülü, Metin değeriyle belirtilen bir başvuru verir

İNDİS Formülü

Excel'de İNDİS Formülü, Başvurudan veya diziden bir değer seçmek için, bir dizin kullanır

KÖPRÜ Formülü

Excel'de KÖPRÜ Formülü, Bir ağ sunucusunda, bir intranette ya da Internet'te depolanan bir belgeyi açan bir kısayol ya da atlama oluşturur

YATAYARA Formülü

Excel'de YATAYARA Formülü, Bir dizinin en üst satırına bakar ve belirtilen hücrenin değerini verir

ÖZETVERİAL Formülü

Excel'de ÖZETVERİAL Formülü, Bir Pivot Tablo raporunda saklanan verileri verir

FİLTRE Formülü

Excel'de FİLTRE Formülü, Verileri Filtreleyerek, ayrı bir alana yazdırır.

FORMÜLMETNİ Formülü

Excel'de FORMÜLMETNİ Formülü , Verilen başvurudaki formülü metin olarak verir

SÜTUNSAY Formülü

Excel'de SÜTUNSAY Formülü, Bir başvurudaki sütunların sayısını verir

SÜTUN Formülü

Excel'de SÜTUN Formülü, Bir başvurunun sütun sayısını verir

ELEMAN Formülü

Excel'de ELEMAN Formülü, Değerler listesinden bir değer seçer

ALANSAY Formülü

Excel'de ALANSAY Formülü, Bir başvurudaki alan sayısını verir

ADRES Formülü

Excel'de ADRES Formülü, Bir başvuruyu, çalışma sayfasındaki tek bir hücreye metin olarak verir.

Sık Sorulan Sorular (SSS)

DÜŞEYARA neden bazen yanlış sonuç verir?
Tablonuz sıralı değilse veya aralık_bak değeri DOĞRU olarak bırakılmışsa, yaklaşık eşleşme yapılır ve yanlış sonuç dönebilir.

XLOOKUP her Excel sürümünde var mı?
Hayır. ÇAPRAZARA (XLOOKUP) yalnızca Excel 365 ve 2021 sürümlerinde bulunur.

İNDİS ve KAÇINCI, DÜŞEYARA’ya göre neden daha güvenilirdir?
Çünkü arama yönü sınırsızdır ve sütun ekleme/silme durumlarında formül bozulmaz.

Benzer verilerde hangi formül daha hızlıdır?
Büyük veri kümelerinde ÇAPRAZARA, DÜŞEYARA’ya göre daha yüksek performans gösterir.

Birden fazla koşula göre arama yapılabilir mi?
Evet. ÇAPRAZARA veya FİLTRE formülüyle çok kriterli aramalar mümkündür.

Özet:

DÜŞEYARA Formülü Nedir? Belirli bir değeri tablonun ilk sütununda arar ve aynı satırdaki sonucu getirir.
ÇAPRAZARA Formülü Nedir? Herhangi bir yönde veri araması yapabilir, hata durumunda özel metin döndürebilir.
İNDİS-KAÇINCI Kombinasyonu Nasıl Çalışır? Arama değerinin yerinden bağımsız olarak tablodan veri çeker.
BENZERSİZ ve SIRALA Ne İşe Yarar? Yinelenenleri kaldırır ve dinamik sıralama yapar.
Vidoport ile Excel Arama Formülleri Nasıl Öğrenilir? Uygulamalı videolar ve örneklerle tüm formüller adım adım gösterilir.

Eğitmen Hakkında

Ömer Bağcı, Türkiye’nin en bilinen Excel eğitmeni ve Excel uzmanı olarak tanınmaktadır.
15 yılı aşkın deneyimle Türkiye’nin önde gelen şirketlerine Excel, Power BI, SQL ve Yapay Zekâ destekli Excel çözümleri konularında eğitimler vermiştir.
1000’den fazla YouTube videosu ve milyonlarca izlenme ile Excel alanında en kapsamlı içerik üreticisidir.
Vidoport.com üzerinden sunduğu 80+ Excel eğitim seti ve 4500+ ders videosu ile on binlerce kişiye ulaşmıştır.
“İleri Excel 365” kitabının yazarıdır ve profesyonellere yönelik en çok tercih edilen Excel kaynaklarından biridir.
Ömer Bağcı’nın vizyonu, Excel’in gücünü yapay zekâ ile birleştirerek iş dünyasında daha hızlı, daha akıllı ve hatasız karar alma süreçleri oluşturmaktır.
Siz de Excel becerilerinizi geliştirmek için hemen üye olun ve tüm eğitimlere sınırsız erişim kazanın.