Excel Toplama Formülleri: TOPLA, ETOPLA, ÇOKETOPLA, ALTTOPLAM [Örneklerle]

Excel’de toplama işlemleri, sadece hücreleri basitçe toplamakla sınırlı değildir. TOPLA, ETOPLA, ÇOKETOPLA ve ALTTOPLAM formülleri sayesinde koşullu, çoklu koşullu ve filtreli veriler üzerinde hızlı ve doğru sonuçlar elde edebilirsiniz.

1. Hücre Toplamak: Temel Yöntem

En basit toplama yöntemi, iki hücredeki sayıları doğrudan toplamak:

=A2+B2

=A2+B2 Formülünün Açıklaması

1. “=” İşareti:
   Excel’de herhangi bir hücreye formül yazmaya başlamak için mutlaka “=” işareti kullanılmalıdır. Bu işaret, Excel’e “şimdi bir hesaplama yapacağım” mesajını verir.
2. A2 Hücresi:
   Burada “A2” ifadesi, A sütunundaki 2. satırdaki hücreyi temsil eder. Yani formül, bu hücredeki değeri alır.
3. + İşareti:
   Matematikte olduğu gibi Excel’de de “+” işareti toplama yapmak için kullanılır.
4. B2 Hücresi:
   “B2” ise B sütunundaki 2. satırdaki hücredir. Formül bu hücredeki değeri alır ve A2 hücresindeki değerle toplar.

Sonuç olarak, =A2+B2 formülü A2 hücresindeki değer ile B2 hücresindeki değeri toplar ve sonucu formülün yazıldığı hücreye getirir.

Bu yöntem küçük hesaplamalar veya hızlı işlemler için oldukça pratiktir.

2. TOPLA (SUM) Formülü ile Aralık Toplama

Excel’de en temel ve en çok kullanılan işlevlerden biri TOPLA fonksiyonudur. Bu fonksiyon, belirli bir hücre aralığındaki sayıları otomatik olarak toplamanızı sağlar.

Formülün Yapısı

• =TOPLA( ) → Fonksiyonun adı. Excel’e toplama işlemi yapacağını belirtir.
• A2:A10 → Toplanacak hücre aralığını ifade eder. A2’den A10’a kadar olan tüm hücreleri kapsar.

Yani =TOPLA(A2:A10) ifadesi, A2 hücresinden A10 hücresine kadar olan tüm değerleri toplar ve sonucu formülün yazıldığı hücreye getirir.

Kullanım Alanı: Koşul olmadan sayıları toplamak için kullanılır.

Kısayol:

Türkçe Excel’de Ctrl + M

3. ETOPLA (SUMIF) ile Şartlı Toplama

Excel’de ETOPLA fonksiyonu, belirli bir koşula uyan hücreleri toplamanızı sağlar. Yani yalnızca belirlediğiniz şarta uygun olan değerleri dikkate alır.

Formülün Yapısı

=ETOPLA(Aralık; Ölçüt)

Örneğin:

=ETOPLA(B2:B10;">=30000")

• Aralık (B2:B10): Koşulun kontrol edileceği hücre aralığıdır. Bu örnekte B2’den B10’a kadar olan hücreler kontrol edilecektir.
• Ölçüt (">=30000"): Hangi değerlerin toplanacağını belirleyen koşuldur. Burada “30000’den büyük veya eşit” olan hücreler dikkate alınacaktır.

Sonuç olarak, formül B2:B10 aralığında 30000 ve üzeri olan değerleri toplar.

Örnek 2 – Belirli kişiye ait verileri toplamak:

=ETOPLA(A2:A10;"Yavuzalp Pekel";C2:C10)

Bu formül, ETOPLA fonksiyonunun 3 parametreli kullanımına örnektir. Yani belirli bir koşula uyan satırların başka bir sütundaki değerlerini toplar.

• A2:A10 → Ölçüt aralığı
  Bu aralık, koşulun aranacağı hücreleri ifade eder. Yani Excel, A2’den A10’a kadar olan hücrelere bakar.
• "Yavuzalp Pekel" → Ölçüt
  Bu, aranan kriterdir. A2:A10 aralığında adı “Yavuzalp Pekel” olan hücreler bulunur.
• C2:C10 → Toplanacak aralık
  Koşula uyan satırlarda, bu aralıktaki değerler toplanır. Yani A sütununda “Yavuzalp Pekel” geçen satır bulunursa, aynı satırın C sütunundaki sayı toplanır.

Ne zaman kullanılır?

Satışçı, ürün kategorisi ya da herhangi bir etiket bazlı toplam almak istiyorsanız ETOPLA idealdir.

4. ÇOKETOPLA (SUMIFS) ile Çok Şartlı Toplama

ÇOKETOPLA, birden fazla koşula bağlı olarak verileri toplar.

Örnek 1 – Kişi ve değere göre filtreleme:

=ÇOKETOPLA(B2:B10; A2:A10; "Nafia Çakır"; B2:B10; ">30000")

=ÇOKETOPLA(B2:B10; A2:A10; "Nafia Çakır"; B2:B10; ">30000") Ne İşe Yarar?

Bu formül, ÇOKETOPLA fonksiyonunun çoklu koşullu kullanımına örnektir. Yani aynı anda birden fazla şartı sağlayan hücreleri toplar.

• B2:B10 → Toplanacak aralık
  Toplama işleminin yapılacağı hücre aralığıdır.
• A2:A10 → 1. koşul aralığı
  İlk koşulun kontrol edileceği aralıktır.
• "Nafia Çakır" → 1. koşul
  A2:A10 aralığında adı “Nafia Çakır” olan satırlar dikkate alınır.
• B2:B10 → 2. koşul aralığı
  İkinci koşulun uygulanacağı aralıktır. Burada yine B2:B10’dur.
• ">30000" → 2. koşul
  Yalnızca 30000’den büyük olan değerler dikkate alınır.

Formülün Mantığı

1. A sütununda "Nafia Çakır" yazan satırları bulur.
2. Aynı satırdaki B sütunundaki değer 30000’den büyükse bu değeri toplar.
3. Sonuç, tüm bu koşulları sağlayan satırların toplamıdır.

Yani bu formül, “A sütununda adı Nafia Çakır olan ve B sütununda 30000’den büyük değeri olan satırların toplamını” verir.

Örnek 2 – Departman ve ay kriteriyle toplama:

=ÇOKETOPLA(D2:D100; A2:A100; "Pazarlama"; C2:C100; "Mart")

=ÇOKETOPLA(D2:D100; A2:A100; "Pazarlama"; C2:C100; "Mart") Ne İşe Yarar?

Bu formül, ÇOKETOPLA fonksiyonunun çoklu koşul (criteria) ile kullanımına bir örnektir. Aynı anda birden fazla şartı sağlayan değerleri toplamak için kullanılır.

• D2:D100 → Toplanacak aralık
  Hesaplama sonucunun alınacağı değerlerin bulunduğu sütundur.
• A2:A100 → 1. koşul aralığı
  İlk kriterin kontrol edileceği hücre aralığıdır.
• "Pazarlama" → 1. koşul
  A sütununda “Pazarlama” yazan satırlar dikkate alınır.
• C2:C100 → 2. koşul aralığı
  İkinci kriterin kontrol edileceği hücre aralığıdır.
• "Mart" → 2. koşul
  C sütununda “Mart” yazan satırlar dikkate alınır.

Formülün Mantığı

1. A sütununda “Pazarlama” yazan satırları bulur.
2. Aynı satırda C sütununda “Mart” yazıyorsa, bu satır geçerli olur.
3. Bu şartları sağlayan satırların D sütunundaki değerleri toplanır.

Yani bu formül, “A sütununda Pazarlama yazan ve C sütununda Mart olan satırların D sütunundaki değerlerini toplar.”

Kullanım Alanı: Raporlama, bordro hesaplama, performans analizleri gibi karmaşık filtrelemelerde kullanılır.

5. ALTTOPLAM ile Liste Üzerinden Dinamik Toplama

ALTTOPLAM, filtrelenmiş veya sıralanmış listelerde sadece görünen verileri toplar.

Örnek:

Filtre uygulandıktan sonra:

=ALTTOPLAM(9;C2:C100)

=ALTTOPLAM(9;C2:C100) Açıklaması

• ALTTOPLAM: Belirtilen bir aralıkta, filtrelere göre esnek şekilde hesaplama yapar. Yani gizlenmiş satırları hesaba katıp katmama gibi avantajlar sunar.
• 9: Fonksiyona hangi matematiksel işlemin yapılacağını söyler. Buradaki 9, “TOPLAM” anlamına gelir. Yani seçili aralıktaki değerleri toplar.
• C2:C100: Hesaplama yapılacak hücre aralığıdır. Burada C sütunundaki 2. satırdan 100. satıra kadar olan hücreler toplanır.

Mantığı

Formül, C2:C100 aralığındaki tüm değerlerin toplamını verir. Ancak klasik =TOPLA(C2:C100) formülünden farklı olarak, ALTTOPLAM filtre uygulandığında sadece görünür satırları toplar. Bu nedenle raporlama ve dinamik listelerde çok kullanışlıdır.

9 kodu: TOPLAM işlemini ifade eder.

Bu yöntem özellikle dinamik raporlarda tercih edilir.

Sık Sorulan Sorular (SSS)

ETOPLA ve ÇOKETOPLA arasındaki fark nedir?
ETOPLA, yalnızca tek bir koşula göre toplama yapar. ÇOKETOPLA ise birden fazla koşulu aynı anda değerlendirerek toplama işlemi yapar.

TOPLA formülü neden #DEĞER! hatası verir?
Aralıkta sayısal olmayan hücreler veya geçersiz veri türleri varsa #DEĞER! hatası oluşabilir. Hücrelerde yalnızca sayısal değerler olmasına dikkat edin.

ETOPLA formülünde koşul yazarken nelere dikkat etmeliyim?
Koşullar çift tırnak içinde yazılmalı ve mantıksal işaretler (>, <, =) koşulun başında yer almalıdır. Örneğin: ">=30000"

ÇOKETOPLA formülü hangi durumlarda daha etkilidir?
Birden fazla filtreleme kriterinin aynı anda uygulanması gerektiğinde, özellikle raporlama ve performans analizlerinde ÇOKETOPLA kullanmak idealdir.

ALTTOPLAM fonksiyonunun avantajı nedir?
Filtrelenmiş listelerde yalnızca görünen verileri toplar. Böylece filtre dışındaki satırlar toplam hesabına dahil edilmez.

TOPLA formülünü en hızlı nasıl uygulayabilirim?
Toplama yapılacak hücrenin altına gelip Ctrl + M kısayolunu kullanabilirsiniz.

Filtreli verilerde neden TOPLA yerine ALTTOPLAM kullanmalıyım?
TOPLA, gizli satırları da hesaba katar. ALTTOPLAM ise yalnızca görünen hücreleri toplar ve filtrelenmiş listeler için daha doğru sonuç verir.

Ömer Bağcı’dan Not

Eğitimlerimde en sık anlattığım ve öğrencilerimin çok fayda sağladığı formüller bunlardır. Özellikle ETOPLA ve ÇOKETOPLA fonksiyonlarını uygulamalı olarak öğrenmek, veri analizi becerilerinizi büyük ölçüde artırır.
Bu formülleri, video eğitimlerle destekleyerek öğrenmek çok daha etkili olacaktır.

Excel Öğrenmeye Hemen Başlayın

Vidoport’ta yer alan Excel Eğitimleri, bu ve benzeri formülleri adım adım anlatan, uygulamalı içerikler sunar. Sertifikalı eğitimlere ulaşmak ve Excel’de uzmanlaşmak için Üyelik Sayfası üzerinden eğitimlere hemen başlayabilirsiniz.

Özet:

Excel’de toplama işlemleri için en temel formül TOPLA’dır ve doğrudan hücre aralıklarını toplar.

ETOPLA formülü tek bir koşula göre belirli verileri toplamak için kullanılır.

ÇOKETOPLA formülü birden fazla koşul altında filtreleme yaparak toplama işlemi gerçekleştirir.

ALTTOPLAM fonksiyonu filtrelenmiş listelerde yalnızca görünen hücreleri toplar.

Excel’de toplama formülleri, satış, raporlama ve performans analizleri gibi işlevsel alanlarda sıkça kullanılır.

Excel’de toplama işlemleri için TOPLA, ETOPLA, ÇOKETOPLA ve ALTTOPLAM gibi fonksiyonlar sıkça kullanılır.  
ETOPLA ile tek koşullu toplama yapılır; ÇOKETOPLA ile birden fazla koşul uygulanabilir.  
ALTTOPLAM, filtreli verilerde sadece görünen hücreleri toplar.